Wednesday 27 September 2023

SUKKOT

 PA HASHEM LHAVINGNUOI A UM!

Sukkot kut iman na uva apoimo tah khat chu Bitakhon BaHashem-Pathen a kison hi suh hat ding ahi.Mi khat chun Pathen a kison na aneilou leh Lhambuh nuoi mei mei a cheng tobang ahi.Ahinlah Mi khat chun Pathen’a kison na nei tah a A’inn adalhah a Sukkah-Lhambuh nuoi a achengle Pathen Lhaving nuoi a cheng/um tobang ahi.

Gematria lampang a ivet jongle achunga isei uhi suh chah thei ahi.Khag Sukkah (חג סוכה=102) chu Gematria a ibol le jong Emunah (אמונה=102) apot e.Chumabang a chu Sukkah (סוכה=91) hi Havayah (הויה=26) toh Adnut (אדני=65) igop leh Gematria kibang chet ahi.

Halakha lang’a jong ivet leh Sukkah iman lo na jeh'u khat chu Pathen in Ananei Kavod mangcha’a Ina ven jing jeh u jong ahi.Arbaah Turim in jong hitin asei e.Sukkah chu Nissan lha a akimang lou na jeh chu,Nissan lha chu Nipi (sat) lai tah ahin,Sukkah chu kisa tahen lang hileh,Min aliim adei jeh’a asah ahi bou e tia agel diu chuteng chule Sukkah mitzvah ibol lo nau ajeh chu mang ding ahi tai ati.Chijeh a chu Tishrei lha’a bol ding’a Pa Hashem in ei thupeh u ahi.Hetding chu Nam dang tehon aliim (shadow) idei jeh uva agel chu thupi ahipoi.Chijeh a chu Tishrei lha a kichon ahipoi.Eiho leh Ichate ho uvin igelkhel lou nadiu joh a Kichon ahi.Hiti chun kigel khel kha tahen lang hileh Emunah joh hitalou a Nuopsahna del ding joh igel thupi joh khah thei diu ahi.

Sefer HaMitzvot Ase 168 na achun Ni Sagi sung Lhambuh sung a cheng ding thupeh chu akimu e.Akisei mabang a,"Lhambuh sung jenga ni sagi sung nachen cheh diu." (Vayikra 23:42).Akibol lo najeh chu Pasuk in hitin ahin sun jom e.Ajehchu Keiman Egypt gama kona Israel chate kahin puidoh chun Lhambuh sung jenga kachensah jin ahi ti akhang akhanga ahinhet thei na dingu ahi.(Vayikra 23:43).Sukkah a chen ding iti tengleh Sukkah sunga Ni Sagi sung,Sun hihen Jaan hileh,Neh thei thei aneh ding,Don thei thei adon ding chuleh geh ding.A’inn a phat dang'a achen banga chu cheng ding.Sukkah chu Sukkot phatlai tengleh hin Apoimo jo leh Permanent’a akoi a,A'inn chu Temporary (phat chomkhat) joh ahisah ding.Sukkah sunga kidah um thil ho bol lou ding.Thilkeo ahoi hoi ho chu sukkah sunga ki koi lut ding.Sukkah Polang’a Chomkhat gah imut lhah mei mei jong bol lou ding,Ahin vang Thil gah neh jap mei mei phal ahi.Hijongleh koi hileh Tui jeng cha jong sukkah polang’a don lou chu Seichoi a um ahi e.(Shulkhan Arukh Orakh Khayim siman 625:2).

Reshit Khokhmah lekhabu jih pa Rabbi Eliyahu d’vidas in Shaar Hakedusha chapter 14 na mun achun Ka Rav pa in Sukkah sunga Divrei Torah tilou thu dang sei lou ding tin chondan anei e ati.Mitzvah Sukkah hi aletdan leh athengthou dan he cheh leu hen Thu dang isei ngam lou diu ahi.Aphotchet na ding khat chu Sukkah thing ahi.Sukkah a thing kimang ho jousen Kedusha-Thengthou na anei jeh uva,Ni sagi sungse achu man phal lou ahi.Sukkah chu Zohar Lekhabu’a Tahsanna Lim-Tzila Dimheimenuta-Tzel Ha'emunah akiti.Koi hileh Sukkah nuoi a cheng chu Ama leh Achate adinga Chamlhatna akiluo ding Chunglang Brakha a kivangboh ding ahi ati.

Bnei Yissakhar lekhabu achun Sukkah hi Tzaddikim teho khuppah tin akiminvo e ati.Ajehchu Koi hileh Sukkah Mitzvah hoi tah a subulhit chun Kho nung tengleh Livyathan a kisa sukkah chu amu ding chuleh Pathen in Tzaddikim teho golnop abolpeh na a chu jao ding ahi ati.Livyathan sukkah aletna chu imacha dang hilou Livyathan in leiset hi ana suhset guot ahi.Ana suse kha tahen lang hileh min Pathen banga agel khah diu ahi.Hashem in Livyathan atha akon achu Ama thunei na asuh chah a,Hashem Ama mong mong tilou koima dang thunei aumpoi tichu ihin suhdet peh u ahi.chijal’a chu itahsan na u ikisuh hat be thei kit u ahi.I’khakhamim teho uvin Sukkah a icheng diu thupeh ikipeh lo nau ajeh dangkhat chu Leiset a Phat chomkhat bou ihing diu hetsah na leh geldoh sah na ding ahi ati uve.Khafetz khayim in Phat chomkhat bou um ding ihi tah ule Ipi ding a Nei le gou tam tah iki lah be be uham?Mi khat chu Maljin ahi teng,A’inn a anei leh agou jouse akichoi’a midang inn a ga jin am??Chumabang a chu Nei leh Gou thupi pen chu Mitzvot ho leh Torah ijil hou hi ahi e.Ajehchu Chunglang chu Rukhaniyut-Lhagao thil ahi tah jeh achu leiset thil man chah na aum poi.

Sukkah hi Zman Simkhatenu akiti lo na jeh jong chu Chi kut a hi Emunah-Tahsanna pa chu isuh hat teng uleh Thil ho jouse hi Pathen in Ichan ding lom leh eiho adinga apha leh ahoipen chu ihin peh uhi ti igeldoh uva kipana dihtah chu inei thei pan ding'u ahi.

Gemara Masekhet Taanit 9a mun a chun Israel telah a Parnasim 3 ana um uve akiti.Koi koi ham?Moshe,Aharon leh Miryam ahi.Moshe jal’a chun Manna chu ana um e,Miryam jal a chun Tui kul chu ana um in chuleh Aharon jal’a Ananei Kavod chu um ahi.Sukkah chu Ananei kavod geldoh na a Kimang ahi tin khazal hon asei uve.Ananei Kavod chu Aharon jal’a um ahi leh Sukkah chu Aharon geldoh na ahi.Aharon geldoh ding tichu a’Middot pa chu geldoh ding tina ahi e.Sefer Habrit achun Mihem pa lim le gong chu A’middot chu ahi akiti.Achuti louleh Gancha toh ipi ham iki kheh na diu?Mekubalim hon jong hiti ma chun asei uve.Aharon middot chu Ohev Shalom,Rodef Shalom-Chamna ngailutna chu ahi.Kilungtuona chu tahsanna isuh hat teng uleh hung um thei ding ahi.Alang khat achu Tishrei lha a hi Brakha hung kipe ahi in chijeh a chu Ananei Kavod leh Aharon geldoh na kut chu kimang ahi.Rabbi Shimon Ben khalafta in asei mabang’a,"Israelte adinga Pathen in Leiset a Brakha kisan thei na ding a bel hoi pen chu Shalom-Chamna tilou adang amu poi."akisei mabang’a Tehillim 29:11 Hashem in amite chu Shalom-Chamna a phatthei abuoh ding ahi.SHABBATH SHALOM VEKHAG SAMEAKH!!



No comments:

Post a Comment