Thursday 5 July 2018

BAALEI TZEDEKA HALAKHA YOMIT.

DEVARIM HAPOSLIM BETZIZIT.
TZIZIT PASUL HISAH THEI THIL HO.
[YALKUT YOSEF SIMAN 12]



[SHIUR KDEI ANIVAH-TZIZIT KHAO ATAN LEH,CHOM TAJONGLEH AUM JAT A CHU KHAO DANG HO KHI THEI NA SHIUR(JAT) KISEINA AHI E.SHIUR ANIVAH CHU 4 CM VEL AHI E.SHIUR KDEI ANIVAH ANEI LOU LEH TALLIT PASUL AHI E.]

1.Tzizit khao ho chu atan a Khao ho chu abon a Khi thei na ding aum leh Kasher ahi e.Chuleh khi thei na d aum lou leh Pasul.Anaf(among) kiti Khao aki khen ho a kuon a chu hin vet lhah(check) ding.Eiho chondan in vang Von mong ho a Tzizit khao aki khai teng Khao li(4) lang khat a aum na d leh Khao li(4) khat pen ma aki khen na in Melchihna sign akipe jui e.Chijieh a chu Tzizit khao bang chu langkhat tan hen lang tidan chu Langkhat a khao li(4) jouse chu tan henlang Khi thei na ding Shiur(jat) um hih jongleh Langkhat a Khao li ho chu khi thei na ding Shiur(jat) anei leh Kosher ahi e.Khao get(8) ho chu abon a khi thei na ding Shiur(jat) anei jong le Kosher ahi e.Tzizit khao chu Tallit mong'a aki khai na lang ho atan khah leh Tallit chu Pasul(unfit) ahi e.Atan na akon jop phal lou ahi e.

2.Alang ni a Mun khat chiet a Tzizit khao ni(2) atan leh Pasul(unfit) ahi e.Ajiehchu Tzizit khao ho khat ahi uve.Tzizit dang ah d amu lou d leh Apoimo pet ahileh Khi thei na ding khaohuol akon a chu akhi thei ahi e.

3.Ahoipen chu Ahi thei d leh halakha dungjui in kosher jongleh Tzizit khao hitia tan ho alheh ding ahi e ajiehchu Tzizit khao jat kibol ho hin thu guh loupi tah anei ahi e.

NOTE:Tallit chun Tziziyot li(4) anei ngai ahi in anei lou leh Shabbath ni ho vel a bui ding ahi e.

Wednesday 4 July 2018

BAALEI TZEDEKA HALAKHA YOMIT

DIN KHUTEI TZIZIT!
TZIZIT KHAO DAN HO!
[YALKUT YOSEF SIMAN 11]


[Note:Sulkhan Arukh a Teviyah kiti chu Spinning kiseina ahi in hichelai a hin akisem tin kasei e.chuleh Shezirah kiti chu weaving kiseina ahi in Hiche lai in Apheh thah tivel in ka mang e]

1.Tzizit khao ho chu aki sem masang a Leshem mitzvah Tzizit ading a kabol ahi e ti asei ngai e ajiehchu asei lou a leh Tzizit khao chu Kosher ahipoi e.Lungpat akon kisem Tzizit khao chu gam dang akon ahi a Eretz Israel a Leshem Mitzvah Tzizit ading'a aki pheh thah jong leh Kosher ahi poi.Israel mi khat in khao akisem achu Leshem Mitzvat Tzizit ading mong mong a khao kisem ahi tia asei ngai ahi e.Koi tobang in chi lungpat akon kisem Tzizit chunga hi Brakha asei leh Brakha Levatalah asei ho huom suong a lut ahi e.Chi tobang "Tallit Meshi" tichu "Lungpat akuon kisem Tallit" semphat nading a chu Lungpat akon kisem Tzizit chu alheplhah a Samul ham akuon kisem Tzizit(khao) joh akhai ding ahi e.Israel mi theng khat chu Lungpat akon kisem Tzizit khao kisep pet a aum a Leshem Mitzvat Tzizit ati leh kosher ahi e.Chijieh a chu Aphapen chu Khao adinga akisep masang a Ipi samul ham chu aho teng ahilouleh Patchon bang chu aphung a aga lo lhah teng Leshem Mitzvat Tzizit adinga kabol ahi e ati ding ahi.

2.Lekatkhila'a(ahoipen) Tzizit khao Tallit a akhai masang'a HAREINI MATIL TZIZIYOT ELU LESHEM MITZVAT TZIZIT tia asei ding ahi e.Bediavad(ahoipen hilou) a alung gel bou in gel hen lang hijongle Tallit chu Brakha asei nading a kosher ahi e.

3.Tzizit khao kihal khom ahi a,Akihal khom lah a chu Tzizit khao ading mong mong a kisem khao atam joh leh khenkhat in chi khao akuon in Tzizit sem thei ahi e ati uvin Hijongleh Chie tobang khao kihal ho akon Tzizit sem lou ding ahi e.Ajiehchu Mitzvot Ase ho ahin Atam lang a aki che poi ati uve.

4.Khut tah akon kisem Tzizit khao chu choh ding a deisah pen ahi e.Akhronim tam tah in hitia Machine akon kisem Tzizit khao chu aphal uve ajiehchu Tzizit khao akisep nading machine apat masang uva Leshem Mitzvah Tzizit tia Machine Pan ding Israel mipa chun asei e ati uve.

5.Lekatkhila a Khao aki pheh chu Israel mipi lhing khat in Leshem Mitzvat Tzizit ading'a abol ding deisah ahi e.Israel mi pi lhing nai lou khat,abil ngong ahilou leh angol khat in abol ahivang a Israel mi pi lhing khat in avet tup a aman Leshem Mitzvat Tzizit tia asei leh Bediavad a Chi Tzizit ho chu kosher ahi e.Ahivanga Mi pi lhing khat in hitia chu avet tup lou a ama ham chun Lishma tia asei leh Tzizit chu Kosher ahi poi.Kum 13 sam jang ni(2) nei ham ti kihe lou ahi vang a Leshen Mitzvat Tzizit adinga chu Khao chu abol thei ahi e.

6.Numei khat in Tzizit khao adinga khao abol chu abol masanga Leshem Mitzvat Tzizit tia asei leh kosher ahi e.Hutilou a asei lou leh kosher ahipoi.

7.Goy khat chu Israel mi pi lhing khat in avet tup a Tzizit khao abol masang a Mitzvat Tzizit adinga akhao abol ding tia thu apeh leh Rambam in kosher ahipoi ati.Rosh in cang kosher ahi e ati.Ahoipen chu Abol ding aum lou mong mong leh Rosh in asei bang a bol thei ahi e hutilou a chu Rambam thu jui ding ahi e.

8.Tzizit khao chu sha jong aha sha sah lou ding chuleh Pan jong aha pan sah lou ding alai(beinoni) chet a abol aphai.

9.Tzizit khao chu mong khat a khu 4 ahi in Akhai nading a ihet lut jou teng 8 ahung kisuo e.Abelap a leh Tzizit chu kosher lou ahi in chi chok hilou a Torah a na belap lou di kiti apal keh ahi e.

10.Eihon Tzizit khao ikhai/Ikhie dan uchu Mekubalim hon akhie dan uvin ibol uve.Hitin Tzizit khao chu Tallit in akhiet uve.
Tzizit khao het lut nading a kisem Tallit katan mong a avang achun Khao li aki heng lut e.Ni(2) vei khie ding,7 vei shamash khao a vel ding.Ni(2) vei khie kit ding chuleh 8 vei shamash khao a vel kit ding.Ni(2) vei khie kit ding chuleh 11 vei shamash khao a vel kit ding.Ni(2) vei khie kit ding chuleh 13 vei shamash khao a chu na vel kit ding chuleh achaina ding a ni(2) vei na khie kit ding.Abon a Khao kivel jat chu 39 ahi in chuleh Aki khie na mun jat chu 20 ahi e.Som thum le ko(39) vei khao kivel hin Pathen chu khat ahi e[HAVAYAH EKHAD] ti avetsah ahi e ajiehchu Gematriya a Pathen min chu 26 ahi in chuleh Ekhad chu 13 ahi e.Ani a igop leh 39 ahi e.
Chondan dang khat in Ni(2) vei aki khie jou leh 10 vei aki vel in,Ni(2) vei aki khiet kit in 5 vei akivel e,Ni(2) vei aki khiet in 6 vei akivel e chujou leh Ni(2) Vei ma aki khiet kit in 5 vei akivel kit e chuleh achaina in Ni(2) vei aki khiet e.Abon a aki vel jat chu 26 ahi e Pathen min HAVAYAH avetsah ahi e.
Khenkhat in Tallit Gadol achun 39 vei khao kivel pen abol uvin Tallit Katan'a 26 vei khao kivel in abol uve.
Eiho chondan in vang Ani in 39 aki bol e.

11.Tzizit khao get(8) jouse ho chu abon uva 12 gudalim tichu 24 CM beh ahi ngai uve chisang a chu achom joh leh bediavad a Kosher na lai ahi e.Hijongleh Pathen ging chu Safek(Doubts) ho akon in aki gam lhat uve.Khao ha sao lou ngen anei leh halakha dungjui tah a kosher ahi nading a 26 vei kivel Tzizit khao khie dan a chu abol thei ahi e.

12.Dan dungjui tah a chu Khao Tallit mong a akhai teng leh ham phal ahi e.Pathen ging ho chondan in Khao khai teng chuleh Khao ho khie teng ham lou ding ahi e.

13.Chem ho tichu thih ho a Tallit khao suh tan chu ahoi po in chijieh a chu asao val jieh a asuh chom nuom leh Aha(teeth) a asuh tan ding ahi e.

14.Tzemer(samulpuon) kiguo ham a kuon Tzizit khao asep leh Tallit Kosher ahi poi ajiehchu VE'ASU LAHEM-tichu midang akon hilou amaho akon akiti e.Aloi pa akon Tzizit khao aguh'a Tallit a Tzizit khao kigu chu aki khai jou a aloi pa aman apieh leh Tzizit khao ho alhep lhah a anung khai thah ngai ahi e ajiehchu VEASU-tichu Abol tengleh Ama'a ahi ngai e.

15.Tzizit chu akhai tengleh Tallit mong a diagonal(alakson) a akhai lou na ding a akichih them ngai e.

Tuesday 3 July 2018

BAALEI TZEDEKA

GEDULAH,AHAVAH VE'HATMADA!
LIETNA,KINGAILUTNA CHULEH HAPAN NA!


*Gedulah kiti liet na hi Moh kimu ahipoi.Rabbi Nakhman in Sikhot HaRan lekha a hitin asei e.Pathen thu tan dan akihe po e.Mihiem in het lhing a het thei vang ahipoi ati.Pasal khat chun Ipi Mitzvah ahilouleh Umchan pha jieh a Khang Li(4) chan a Liet na anei ding in chung lang a thu akitan jui e.Chutobang ma achun Khang Li(4) chan chu Lietna anei e hinla Akhang Li(4) na a atu ten Apu pa u Thilpha bol ma chu abol vang uvin Amahon Apu pa bang in Khang li(4) chan a ding in lietna amu po uvin Apu Pa khang akon akhang li(4) na tichu amaho phat chen chun Lietna anei uvin chujou in Lietna anung mu po uve ajieh chu Chunglang a Thu hita chu ana kitan ahitah jieh ahi ati.Gedulah vang chuh hol lou apha e.Ajiehchu Pathen in Dop sang d dol chu adop sang ahi e.

Mihiem khen khat in Mitzvah tam tah abol vang in Avangse aum e.Chuleh Mihiem khen khat in Thilpha khat bou abol vang in Avangpha aum e.Torah ha jil a jil ahivang a hethei lou aum in chuleh Ha jil lou ahivang in ahe thei aum e.

Rabbi Eliezer ben Hurkenus chu mi haosa ana hi uve.Apa Hurkenus chun Eliezer chu Torah jil ding in ana sol e.Hinlah Torah ajil vang in Amanghil pei pei in akhang tou thei po in ahi.Torah chu ajil chu Apa in ka ba asa ta po in Chijieh chun Apa in Lou adei dan tah a ajah ding apie in lou natong ding in asol tai.Achapa Eliezer jong achie in lou natoh abol pan tai.
Khatvei hi Apa in Eliezer in nuop asah hinam ti ahung velha in ahileh Eliezer chu ana kap in ahi.Apa Hurkenus chun Achapa Eliezer koma chun Ipi jieh a na kaa ham boi?Lou natoh hah nasah ham tia adoh leh Achapa in ahipoi!Hepa Torah kajil nuom e ati.
Apa in na jil a ima nahet thei lou pi a,Najil a ipi naphatchuom pi d ham ati.Achapa in hijongleh kajil nuom e ati.Achapa aki phin phin phat in chomkhat ki dalha leh hung pha nan te ti in adalhah in ahi.Lha ijat ham khat jou in Eliezer alung nuom tan te ti in aga ve in ahi leh ana kap kit in ahi Apa jon ajieh dang a kap hi inte tin adong in ahileh Achapa chu Torah jil nuom a ana kap na lai in ahi.Apa jong gangchel in adalha pei pei e.Hitia aka ka phat chun Eliyahu Hanavi ahung kum suh in Eliezer koma ahung kila in Jerusalem a Rabbi Yokhanan ben Zakai koma aga jil ding in asei pieh e.Chutobang ma chun Eliezer apa in apieh lou chu adalha in Jerusalem a Rabbi Yokhanan ben Zakai koma aga jil e.Hutichun Rav len tah Torah ngailut na dihtah nei a akaa kaa jieh in ahung suoh doh e.

Taona a hat utin.Pathen In ama dihtah a kou te chu Aki nai pie jui ahi e.Chijieh chun Ki ham bol ute.PA HASHEM IN EI HIN VANGBOH TA UHEN!!.

BAALEI TZEDEKA HALAKHA YOMIT.

TALLIT MONG CHUNG CHANG A DAN HO.
[YALKUT YOSEF SIMAN 10]


NOTE:TALLIT KATAN CHUN SHIUR SHTEI AMOT OREKH(96 CM) CHULEH AMAH ROKHAV(48 CM) ANEI LOU LEH AHOIPEN(LEKATKHILAH) DING A CHU BRAKHA ASEI LOU DING AHI E.TALLIT GADOL BRAKHA ASEI TENG TALLIT KATAN JONG KAVANAH APIEH THA JOH DING VANG CHU AHOIPEN AHI E.

[OREKH=ADUNG]
[ROKHAV=AVAY]

1.Phalbi lai leh ngong-o ki o jui khu Mong li(4) anei a Shiur Tallit alhin jong leh Tzizit khai angai poi.Pathen ging ho in Shiur Tallit alhin leh Among khat chu alum sah a apha e.

2.Tallit Khat chun mong li anei lou leh Tzizit khai angai poi.Mong li(4) chung ahi leh Among li(4) aki gam lha pen pen ho a akhai ding ahi hijongle Ahoipen chu Pathen ging in Mong nga(5) nei von ho a ah lou apha e.

3.Von chu mong/ning nga(5) anei a Aning nga jouse a tzizit akhai leh Torah a Na belap lou ding kiti apalkeh ahi e.

4.Coat chul anung lang aka alet joh leh Tzizit khai lou nading in Aning khat/among khat aki su lum jui e.

5.Sangkhol ahilouleh von ning li/mong li nei,angong koma achung lang a mong ni/ning ni anei chuleh anui lang ma a mong ni/ning ni anei leh Chondan in Tzizit aki khai po e.Ajieh chu Ama lang a Ning ni/mong ni nei chuleh anung a ning ni/mong ni nei in aki sim poi.

6.Tallit katan aban nui chu akil kimeh lut tho jui ho a aki kam tho a mong li(4) nei ham ti hekhen thei lou chen a aki kil leh Mitzvah Tzizit abol ham ti akichien poi.Ajiehchu atam jo chu aki kam jieh ahi hinla abon a aki kam lou leh buoina ima aum poi.

7.Von chun mong thum(3) anei a Tzizit mong thum ho a akhai,chomkhat jou a mong li asuo a Tzizit akhai Tallit chu lah ahi poi.

8.Tzizit akhai na among chu ake lhah a avon achu anung khai nuom leh Tzizit ho chu alhap lhah a anung khai thah ngai poi.Hijongle Deisah chu von a akhui beh masang a chu Tzizit khao ho alhap lhah a Chijou tengle akhui beh ding chuleh akhui beh jou tengle Tzizit khao anung khai thah ding ahi.

9.Tallit chu ni kisuo a,Ni kisuo te ni chu shiur Tallit alhin leh among ho a Tzizit chu alhap lhah a anung khai thah ngai po in among ni te ni aki khai lou na a chu Tzizit akhai pei thei ahi jieng e.

10.Tallit Tzizit ki khai khum sa chu ake a ni akisuo leh,ake na chu alet joh a khui kit ding jongle dan dungjui in Akhui masang a Tzizit alhap lhah ngai poi.Hijongle deisah chu akhui masat lou ding,Tzizit alhap lhah a akhui pan ding chuleh akhui jou leh anung khai kit ding chu ahi.

11.Tzizit khai na ding Among/aning ho chu square ahi ngai e.Ajiehchu alum chu Mong aki ti thei poi.

12.Von chun mong/ning li(4) anei a aban nui chu aki khui bit na alet/atam joh a leh Tzizit akhai ngai poi hinlah aki khui bit na alhom joh leh Tzizit akhai ding ahi e.

13.Von aki khui bit na chu aki bah chet leh tichu aki khuina alet dan toh aneo dan aki bah leh Tzizit chu LEKHUMRA a akhai ding hijongleh Brakha asei lou ding ahi e chuleh Shabbat ni a apotdoh pi lou ding ahi e ajiehchu Tzizit akhai ngai lou ahi in chijieh a chu pot puo tobang ahi e.Ama chun Tzizit chu alah lhah nuom lou leh Reshut Harabim a chie nading a phal pieh thei ahi e chuleh Adeh a Karmelit a chu phal pieh thei ahi e.

14.Towel a kituom chu,Towel chun mong li(4) anei vang a Tzizit akhai lou ding ahi ajieh chu Towel chu kithih na ding a kisem ahi in von ho bang a nuopsahna ding a kisem ahipoi.

15.Tallit chu asop nuom ahivang a Akhao ho atan ding akichat jieh a Tallit chu among alhep a asung a Tzizit ho ahet lut nuom jieh a akhui leh Asop jou leh alhep lhah kit ding leh ima aki khel poi.chuleh "Taase Velo min haAsui" kiti chu apalkeh poi.

Monday 2 July 2018

BAALEI TZEDEKA HALAKHA YOMIT

TZIZIT KHAI NGAI VON HO:
[YALKUT YOSEF SIMAN 9]


[Tzemer Rekhelim=Kelngoipi mul]
[Pishtim=Tupatpuon]
[Tzemer Gefen=Patchon]
[Meshi=Lungpat]

1.Torah akon in Tupatpuon(Pishtim) toh Samulpuon(Tzemer Rekhelim) tilou adang von ho a Tzizit khai angai poi.Hinla Von dang jouse a khai ding tichu Rabbi te akon Derabanan ahi e.Chijieh a chu Samulpuon a kisem Tallit chuleh Tzizit ki ah ding chu ahoipen ahi e.Nipi lai jongle Samulpuon a kisem Tallit katan aki ah nading a aki ham bol angai e.Samulpuon a kisem Tallit chu Ah thei lou jen a aum ding leh Kutna kiti puon akon kisem ahilouleh puon dang ho akon kisem Tallit katan aki ah ding ahi e.Ama chun puon dang a kisem Tallit chu aki ah leh Torah mitzvah su bulhit ahi tin Poskim khenkhat in asei uve ajiehchu amaho sei dan in Puon jouse a Tzizit khai ding hi Torah akon mitzvah ahi e.Maran Sulkhan Arukh in Torah mitzvah hi hih jongle Rabbi te Mitzvah asuh bulhit ahi e ati.Rema in jong Puon mong li nei jouse a Tzizit khai ding hi Torah akon mitzvah ahi e ati.

2.Tulai a Tekhelet bol atam lheh ta in hijongle Gedolei haDor tam tah in abol po uve ajieh chu Tekhelet dihtah hinam ti abui jieh ahi e.Chi jieh a Gedolei haDor te bol ahiloule A Rav te chondan a chie ding deisah ahi e.Arizal in jong Tekhelet chu Messiakh Phat masang se a Um lou ding ahi e ati.

3.Tupatpuon akon kisem Tallit bol lou chu apha pen ahi e.Samul(kelngoi pi=Rekhel) puon akon kisem Tallit bol chu buoina ding imacha aum po in ahoipen e.

4.Tzemer Gefen akon Kisem Tallit chu Samulpuon akuon kisem Tzizit(khao) akhai apha e.

5.Savun a kisem von,mong li nei jong leh Tzizit khai angai poi.Among kah chu puon in kisem jongleh Tzizit khai angai poi.Ahivanga Tallit chu Puon a kisem ahi a,Among kah chu Savun a kisem ahileh Tzizit akhai ngai e.Von mong li nei chu Atam jo puon ahi a chuleh alhom jo savun ahileh Tzizit akhai ding ahi e.

6.Nylon a kisem von mong li nei chu Tzizit khai ding ham ahilouleh khai lou ding ham ti Akhronim ho aki niel uve.Aki hetchiet lou jieh a chu khai ding ahi e adeh a Von chu Ki khui tho ahileh.Nylon a kisem von mong li nei chu Tzizit aki khai lou leh ah lou ding ahi e.Achunga kisei jouse hi a ah thei ding vang a Brakha asei lou ding ahi e.Nipi lai leh Samulpuon akon kisem Tallit katan ah hahsa ahi jieh in Puon dang a kisem Tallit katan a ah ding apha e hijongle Nylon akon kisem Tallit kata

7.Asei dan uvin Tzizit chu Tallit puon rong(colour) chet a chu bol ding ahi e ati uve.Mekubalim hon Tallit chu akang a bol ding ahi e ati uve.Eihon jong Mekubalim ho ichepi uve.Sepoy mun a avon jouse u ajieh nei tah a Ahing(Green) rong ahi ngai ahi leh Tallit katan chuleh Tzizit jong chu ahing(green) rong a abol thei ahi e.

8.Khenkhat chun Tallit katan chuleh Tzizit ki khai chu Akang ahi ding akigah(strict) bol uve.Ajieh chu Akang chun Pathen hepina avetsah ahi e.Chuleh Rong San(red) a Tzizit ho bol chu deisah ahi poi ajieh chu rong san(red) hin thu tan avetsah ahi e.

9.Tallit asuh hoina mei mei a aning teni a rong chuom chuom ahilouleh Tallit kam chu Tekhelet rong ahi leh akhohna ima aum poi ajieh chu alhangpia a avon achun rong akang(white) atamjo e.

10.Mikhat chun Samul kivo masat na mitzvah akon a samul anei leh Chi samul chu Tzizit khao bol na a aman ding apha e.Samul kivo masat na mitzvah chu Mitzvah Reshit haGez akiti in Temple khang lai in Kohanim teho ana kipie jui e.

Sunday 1 July 2018

BAALEI TZEDEKA

PINKHAS BEN ELAZAR ...BEN AHARON HAKOHEN HESHIV ETH KHAMATI ME'AL BNEI YISRAEL.(BEMIDBAR 25:11)

ELAZAR CHAPA PINKHAS..AHARON HAKOHEN CHAPA THILBOL JAL IN ISRAELTE KALUNGHAN TAPOI.


Divrei Eliyahu lekha in hitin dohna anei e.Ipi jieh a Torah in HESHIV ETH KHAMATI ti thuchang khel khel ajah ham?Adonbut na a chun,Ajieh chu hiche thucheng ho a kon Pinkhas in Pathen Lunghan na asuh tang a Israel te akisuh mang na ding uva kon in ana vengdoh e,chichu TZEDEKA jal ahi e ti jildoh thei na ding a Torah in achunga Thuchang kisei akhu ajeh khel khel ahi e ati.Mishlei 10:2 achun Tzedeka in Mi thi nading akon in ahuhdoh e ati.Tzedeka jal a Chunglang a athi ding a mi kitan khum chu ahing ding a kiheidoh ahi e.

Remez tichu Hints pa chu hoilai a kon mu doh thei ham iti leh Israel te in Asum uva kon Makhatzit Hashekel ana pieh uva chu mu doh thei ahi e.Makhatzit kiti hebrew thuchang chu Mem,Kheit,Tzadde,Yud,Tav [מחצית] ahi e.Alai tah in Tzadde aum in hichun avetsah chu TZEDEKA ahi e.Chuleh Tzadde toh kinai pen thuchang teni chu KHEIT toh YUD ahi in chichun HINNA kiti KHAI alamdoh e.Chuleh Thuchang Aki gam lha teni chu MEM toh TAV ahi in chichun THINA kiti MET alamdoh e.Lai akona chu Tzedeka bol jing a Tzedeka kinai pi chun HINNA akimu ding ahi in Tzedeka kinai pie lou chun THINA akimu ding ahi e.

Pinkhas in chapouna tobang a athil bol chu imacha dang ahi po in Tzedeka thilbol akiti.Israel te lah akon Pathen lunghan na chu abei nading in Ama le ama ahinkho kiphal ngam a Kipiedoh a athil bol chu ana bol ahi e.Shimeon phung in aphung lamkai khat u atha jieh a ama atha ding u kicha lou in Zimri chu ana that e.Chijieh a chu athilbol chu Tzedeka a kisim pieh ahi e.Tzedeka a akisim pieh jieh a chu Ama akihuh doh chok hilou a Am Israel te jong thi na akon ahuhdoh ahi e.

Hints chu hoilai mudoh thei ham iti leh HESHIV ETH KHAMATI Thuchang a chu mu doh thei ahi e.Ajieh chu KHAMATI chu KHEIT,MEM,TAV,CHULEH YUD [חמתי]ahi e.Pathen alunghan teng Israel te chun Hinna a kon akigam lha uvin,thi na anai ji uve chichu KHAMATI  thuchang a MEM toh TAV asung a um chuleh apolang pen pen teni a KHEIT Toh YUD in avetsah ahi e ajieh chu MEM Toh TAV tichu MET chun Thi na alamdoh in Chuleh KHEIT toh YUD tichu KHAI in Hinna alamdoh e.

BAALEI TZEDEKA HIHEN SOPI JOUSE HIJONGLEH!!
TZEDEKA TICHU SUM PIEH KHEL KHEL ASEINA AHIPOI TI DIVREI ELIYAHU IN ASEI AKON IMUDOH DIU KATAHSAN E.TZEDEKA JAL AKON A HINNA,CHUNGLANG HIHEN CHI LEISET HIJONGLE IKIMU DIU AHI E.PA HASHEM IN TZEDEKA IBOL THEI NADIU LEH BAALEI TZEDEKA NATOH HOI TAH A IBOL THEI NADING UVIN EI THOPI UHEN!YOM TOV VE TZOM KAL.

BAALEI TZEDEKA HALAKHA YOMIT.

HILKHOT TZIZIT.
[Bemidbar 15:37-41,Deutoronomy 22:12]
[YALKUT YOSEF SIMAN 8]


[Tallit=Apuon]
[Tzizit=Akhao]
[Kanfot=Among]
[TALLIT SIL=TALLIT AH KASEINA AHI E]
[TALLIT SIL=TZIZIT NEI TALLIT KISEINA]

1.Mikhat chun Tupatpuon(linen) chuleh samulpuon(wool) akuon kisem von anei a hiche avon chun mong li anei leh Tzizit among jouse a akhai ding chu Torah akon bol ding a Mitzvah ahi e.Koi hileh Chi Mitzvah hoi tah a bol chun Shechinah Mai tichu Pathen umpina amu ding ahi e.Chuleh chi Mitzvah hi aletdan dan chu Abol jouse in Mitzvah jouse abol tobang ahi e akiti ajiehchu chi Tzizit namu teng Mitzvah jouse geldoh in ati.

2.Von Tzizit akhai ding dol chu akhai lou leh Mitzvat Tzitzit abol lou ahi e.chuleh Gemara sei dung jui in Thil nga apalkeh e.Rashi in asei dungjui a chi thil nga ho chu:
1.Nabol diu.(Ve'Asu)
2.Na pieh diu.(VeNatnu)
3.Um ding.(Vehaya)
4.Na mu ding u.(Ur'item)
5.Puonmong kikhit na koi ding u.(Gedilim taase lakh).
Puon dang ahileh Mitzvah Derabanan abol lou ahi e.

3.Shakharit a Kriath shema asei teng Tzizit toh aum tha angai in chijieh a chu Mitzvah tzizit abol lou khah ding akiven angai e.Chuleh Tallit Gadol a'ah ding ahi e.Tallit Gadol amu kah a Mitzvah pa bol nading a phat akichai man ding leh Tallit Katan(ahiding bang tah a kibol pa) toh abol thei ahi e.Deisah pen chu Tallit Gadol ahi e ajiehchu Tallit Katan hi Shema sei nading alhing jui po e.

4.Tallit Gadol chu Aleinu jou leh asut lhah pan ding ahoi e.Naa toh na ading a akino leh Aleinu masang a jong asut lhah thei ahi e.Hijongle asut lhah masang a Tefillin asut lhah masat ding ahi e.

5.A'Imut teng Tallit katan asut lhah lou chu deisah leh bol ding dol ahi e.Asat val a leh asut lhah thei hijongle ama in strict tah a ajui leh Brakha akimu ding ahi e.

6.Tallit toh a'imut tha leh Jingkah atho teng Brakha asei ngai poi.Tallit Gadol Brakha asei tengleh Tallit Katan jong agel tha di ahi e.Tallit katan chu jan a'imut a sut lhah ta henlang Jingkah teng Brakha sei thei ding hijongleh Tallit Gadol brakha asei teng joh leh ahuop tha joh ding ahi e.

7.Tallit chu Akisil teng alunggel a Mitzvah jouse bol nading geldoh na a kasil ahi e ti akigel ngai e.Poskim khenkhat in hitia agel lou leh Tzizit Mitzvah pa abol lou tobang in asei e.

8.Ahoipen hi hih jongle Tzizit mitzvah bou abol guot jieh bou a Tallit asil leh Tzizit Mitzvah abol a kisim ahi e.Proof mong mong a Mitzvah mei mei ding a Tallit asil jongle Mitzvah Tzizit abol a kila ahi e.Akisil pet hijongleh agel doh doh teng Mitzvah bol a akisim nading a ka sil ahi e ti akigel ngai e.

9.Leshem Yikhud khu Tzizit dih tah a akisil e tia asei thei nading in chondan in Tallit sil masang in akisei jui e.Leshem Yikhud kisei khun ahiding bang tah a Tzizit asil jieh ageldoh sah thei leh asei ding chu deisah lheh ahi e.Mipi toh akikhop khom ding pel ding ahilevang asei ngai poi.

10.Khazal in Pathen min a Thuchang a'thuchang a asei doh leh Olam Haba a chan mun anei poi ati.Chijieh a chu Leshem Yikhud sei teng Leyakhada Shem Yud Kei Be'Vav Kei ati joh ding ahi ati.

11.Mun nen lah a aum a mun dang a chie nading ahithei lou leh Tallit chu asil thei ahi e hinla brakha asil lou ding ahi e ajiehchu mun nen mun a Brakha akisei ngai poi.

12.Nusakh a Tallit Brakha chu Asher kideshanu bemitzvotaiv lehitatef beTzizit ahi e.
BeTzitzit tia asei lou a BaTzizit ati leh brakha sei a kila ahi na in hinla Eiho chondan in BeTzitzit akiti e.Tallit Gadol chu Al Mitzvah Tzizit ahilouleh Lehitlabesh beTzizit tia asei khum khah leh Tzizit Brakha sei a kila ahi e.

13.Brakha sei chuleh seijou a Tallit a Kisil/kituom teng din ngai ahi e.Tou pum a Brakha asei jongleh Tallit brakha sei a kila ahi e.chuleh ahoipen hi hih jongle Tou pum a akisil leh Tallit sil a kila ahi e.Chijieh a chu dam mo ahi lou leh Keng a natna nei jieh a Adin ding u hahsa sa hon Tou pum a brakha asei uva Tallit akisil thei u ahi e.

14.Tallit chu akilhip nah lai pet hilou a akilhep lhah jou a akhut a achoi teng Brakha asei ding ahi e.Tallit lhep lhah pet ahilouleh Akisil nading'a aguon pet a brakha asei ding deisah ahi poi.Brakha asei teng akhut lang ni a atuh ding ahi e.

15.Khenkhat in Tallit bom a kon Tallit chu alah doh teng uleh asil masang in Tzizit(akhao ho) chu achop uvin chuleh Alhep lhah jou teng uleh abom a anung koi masang uvin Tzizit chu achop kit uve.chihi bol tei tei ngai ahipon hijongle Tzizit mitzvah angailut dan vetsah ahi e.

16.Tallit Brakha sei jou chuleh Tallit kisil kikah a ima dang a suh khen lou ding ahi e.Tekahna in Brakha asei jou teng uleh khenkhat in Tallit chu achop jui uvin chuleh asil pan jui uve.hiche hi Chondan dih ahi poi.Hita chu bol kha tahen lang hileh brakha avel a asei ngai poi.

17.Mi tam na a Pathen min suhtheng chu aloupi e akiti vang in Beith kneset(hou inn) a mi tam na a Mi khat in Birkat Tzizit asei a adang hon Alunggel(kavanah) a akihuop tha sah ding chondan aum vang in eiho hiti chun ichon po uve.Ajiehchu Dei bang tah a kihuop tha sah chuleh mi huop tha ding bol ithem po uve.

18.Ipi hitajongleh Pasal khat in Tzizit Brakha asei a chuleh Aloi pa jong ahuoptha guot a Aloipa in jong Amapa Brakha sei a akihuoptha sah ding a akigel leh Brakha sei a kila ahi na e.

19.Tallit kisil ding dan chu Birkat "Lehitatef BeTzizit" asei chai chai teng Tallit achu alu atuom ding.Among li jouse amalang a umsuh kei diu.Mong ni ajiet lang a um ding chuleh mong ni ma avei lang a um ding.Chijou teng Ajet lang a mong ni um teni chu alah a aliengkou vei lang akon anung lang'a ase doh ding.Amot li(4) beh chie na phat chu hitia chu um ding.chijou teng Avei lang a mong ni teni jong chu Aliengkou vei lang ma'a kon anung lang a ase doh kit ding.Amot li(4) beh chie na phat ma chu um kit ding.Aum chai teng Tallit mong ho chu aliengkou vei lang a kon alah lhah a Mong ni chu ama lang a aumsah a mong ni ma chu anung lang a aum sah ding ahi e.

20.Tallit a Brakha na sei jou a na ki tuom teng Na mai ho na tuom lou na ding a na ki chih them ding ahi e.Tallit a kituom teng Iluchung tuom ding chuleh kha nui chuleh Ingong vel kituom ahi bou e.

21.Taona man sung se a tallit a ilu khuo a pha ahi e.Shmoneh Esreh(Amidah) deh deh a ilu khu ding chu deisah dehset ahi e.

22.Tallit sil a Tallit Mong li(4) jouse Muffler bang a angong a sil mei mei chu Tallit sil a akila pon chuleh Brakha asei jong chu Brakha Levatalah ahi e.

23.Tallit Brakha asei jou a angong a akoi lai phat sungse a chu ham phal ahi poi.Alu akituom a angong lai a akoi phat sungse chu Ishmaelim te kituom dan akiti.Tallit chu atahsa pum pi'a asil masang a chu Kaddish ahilouleh Kedusha kisei pet ahileh adonbut thei ahi e.Tallit Brakha asei jou a Aloi pa in jong Tallit Brakha asei chai chet ahileh Amen ati lou ding ahi e.Brakha dang hideh set leh Amen adonbut lou ding ahi e.Hinlah Alu akhu man tah a leh Amen adonbut thei ahi e.

24.Brakha asei jou a Tallit'a alu Ishmael te akituom dan a atuom teng leh Khenkhat in "'H' Tzevaot Imanu" ti vel Torah akon Chang(Pasuk) ho asei jui uvin hinlah Chondan dihlou ahi.Ham phal lou ahi in chijieh a chu sei tho lou a Agel tho ding ahi e.

25.Brakha sei masang a Tzizit khao ho suh tup ding ahi e.Khao ho khat le khat kimat khom lou a achang chiet uva um diu ahi e.Arizal min in hitin sign apie uve."Tzizit"[ציצ"ת] chu 'Tz'adik 'Y'afrid 'Tz'iziyotaiv 'T'amid ahi e tin Rashei tevot in asei uve.

26.Shabbat ni hijongleh Tzizit khao hochu khat le khat akimat leh suh khen thei ahi e.Ahivang a Tallit khao aki khie leh aki koi jou masat na pen ahileh phal ahi poi.

27.Tzizit khao ho asuh khen jou teng leh Brakha levatalah asei lou nading a hoitah a Kasher hinam ti avet lhah angai e.Adieh deh a Among a aki khie na ho avet lhah ding ahi e.Tallit katan jong asil masang a avet lhah aphai.Hijongle Nisim seh a avet lhah ngai deh poi.

28.Beith Knesset(Hou inn) a alhun vaigei leh Tzizit khao ho chu avet lhah ngai poi.Midat khasidut jong chilai a hin aum poi.Taona ho achop kan lou na ding a akisil pei ding ahi e.

29.Tzizit ho avet lhah teng ule "Barkhi Nafshi et 'H','H' Elohai gadalta meod hod vehadar lavashta,Ote ohr Kashalma,Note Shamayim kayriah" chang hi asei jui uve.

30.Birkat Hatorah asei nai lou leh Achunga Chang kipa Barkhi Nafshi khu asei lou ding ahi ajiehchu Poskim khenkhat in Torah kisim ahilouleh kijil lou pet a bible chang ho isei ding leh Birkat Hatorah sei ngai ahi e ati uve.

31.Brakha sei masang seh leh Tzizit khao velha jui hon Erev Shabbat chuleh Erev Yom kippur tengle Tzizit ho ajing nikho a avet lhah lou nading a avetlhah ding ahi e.Ajing nikho a jong chu vetlhah thei ahina e.Shabbat ni ading tzizit atum a anei leh Motzai Shabbat leh avetlhah ding ahoi e.

32.Eiho chondan in Tallit katan chu sangkhol nui a aki ah e.Mitzvah "Ur'item oto" suh bulhit nading a I'ah teng uleh akhao ho vet ding ahi e.Tallit katan chu sangkhol chung'a ah ngai ahi poi.

33.Eiho Chondan a Tzizit khao ho chu sangkhol sung a aki koi e.Gedolei Hadorot Sefardim ho ma in Tzizit khao chu ala doh po uve.Kabbalah dung jui a jong hita chu um ding dol ahi e.Ashkenazi te chondan in vang polang a aki la doh e.Nam dang te lah a ache na ho a tot leh dai chavai na a anei ding uleh lah doh lou ding ahi e.

34.Tzizit in na mal ho atoh khah chu ima phal lou lou aum poi.Strict angai po e.

35.Lhan(cemetery) ho a ache leh Tzizit khao ho avon sung a akoi lut a asel ding ahi e.Chuleh Tallit Gadol chu sun nilhum a sil tei tei angai poi.

36.Khuo avah masang a Tallit asil tah a leh Khuo avah teng leh asil nah lai Asil to pum ahivang a chu Brakha asei thei ahi e.Hijongle Brakha asei tengleh Tzizit khao ho atham a aphai ajieh chu buina aum e.

37.Tallit chu asil lai a anal jieh ham a abon in khie lha jongleh anung sil kit leh Brakha asei ngai poi.Shmonah esrei(Amidah)asei pet ahileh midang in ahung koi phat pieh leh Shmoneh Esrei asei chai teng Tzizit chu atham a Brakha asei ding ahi e.Khenkhat in Brakha asei ngai poi ati ajieh chu Brakha sei di ham sei lou di ham akihet lou leh Brakha akisei poi.

38.Aloi khat chu Torah Aliyah akal nading ham ahilouleh Dukhan akal nading ham a Tallit ajah sah leh anung ah kit teng Brakha asei ngai poi.

39.Tallit chu na lhep tup jou a abom a na koi leh Na nung ah kit ding leh Brakha nasei ngai ahi e.

40.Beith HaKise(Sherutim) nache nuom jieh a Tallit chu nasut lhah leh Pungkal keh khat sung ahileh nanung sil kit ding teng brakha nasei ngai poi.Ahivang a Pungkal keh khat aval a leh na nung sil kit ding teng Brakha nasei ding ahi e.Adeh a Tallit chu nalhep tup jou a abom a nakoi leh nanung sil kit ding leh Brakha nasei ngai ahi e.Tallit chu Pungkal keh khat sung a chu alunggel a anung Ah pei kit ding ham ahilouleh anung Ah pei kit lou ding ham ti gel lou a amoh a asut lhah leh brakha asei ngai poi,Tallit katan sil hih jongleh.Avon akhel jou a Shiur Brakha nei Tallit katan chuom a ah leh Brakha asei thah ngai e Tallit katan ah pei hijong leh.Kave El Hashem kisei masang jep a Beith Hakise(Sherutim) achie nuom jieh a Tallit katan chu asut lhah leh anung kile teng anung sil ngai ta poi.Tefillin vang chu chomkhat hijongleh Beith Hakise(Sherutim) achie ding jieh a asut lhah hijong leh Anung vei kit ding teng Brakha asei thah ngai ahi e.Kanung kile teng kavei pei kit d he tin lunggel nei jong leh Brakha asei ngai ahi e.

{NOTE:Saif ka gop khom jong um jui ahi e ti ana hethem uvo.Hetthem lou leh suh dih ding namu a leh nei hin sei pieh uvin}.